Cho thuê nhà: Các quy trình pháp lý cơ bản bắt buộc phải thực hiện!

Việc thuê và cho thuê nhà diễn ra phổ biến hiện nay, đến mức mọi người không quan tâm nhiều các vấn đề pháp lý hay chỉ thực hiện qua loa. Để đảm bảo quyền lợi được bảo vệ về lâu dài, người thuê và cả người cho thuê cần nắm rõ các vấn đề pháp lý cơ bản nhất như sau.

Người cho thuê nhà phải đăng ký kinh doanh

Cho thuê nhà là hình thức kinh doanh BĐS quy mô nhỏ. Trong khoản 1 Điều 3 Nghị định 39/2007/NĐ-CP có nêu rõ danh sách những hoạt động thương mại một cách độc lập, thường xuyên không cần đăng ký kinh doanh:

“a. Buôn bán rong (buôn bán dạo) là các hoạt động mua, bán không có địa điểm cố định (mua rong, bán rong hoặc vừa mua rong vừa bán rong), bao gm cả việc nhận sách báo, tạp chí, văn hóa phẩm của các thương nhân được phép kinh doanh các sản phẩm này theo quy định của pháp luật để bán rong;

b. Buôn bán vặt là hoạt động mua bán những vật dụng nhỏ lẻ có hoặc không có địa điểm cố định;

c. Bán quà vặt là hoạt động bán quà bánh, đ ăn, nước uống (hàng nước) có hoặc không có địa điểm cố định;

d. Buôn chuyến là hoạt động mua hàng hóa từ nơi khác về theo từng chuyến để bán cho người mua buôn hoặc người bán lẻ;

đ. Thực hiện các dịch vụ: đánh giày, bán vé số, chữa khóa, sửa chữa xe, trông giữ xe, rửa xe, cắt tóc, vẽ tranh, chụp ảnh và các dịch vụ khác có hoặc không có địa điểm cố định;

e. Các hoạt động thương mại một cách độc lập, thường xuyên không phải đăng ký kinh doanh khác.”

Theo đó, hoạt động cho thuê nhà (cho thuê nhà riêng, cho thuê nhà trọ, cho thuê căn hộ chung cư) là hoạt động cần phải được đăng ký kinh doanh dưới hình thức Hộ kinh doanh cá thể.

Cần lập Hợp đng cho thuê nhà và công chứng không

Khi cho thuê nhà ở, các bên cần thỏa thuận lập Hợp đng cho thuê với những nội dung căn bản theo quy định tại Điều 121 của Luật Nhà ở năm 2014. Ngoài ra, theo quy định tại Khoản 2, Điều 122 của Luật này cũng có nêu:

“2. Đối với trường hợp tổ chức tặng cho nhà tình nghĩa, nhà tình thương; mua bán, cho thuê mua nhà ở thuộc sở hữu nhà nước; mua bán, cho thuê mua nhà ở xã hội, nhà ở phục vụ tái định cư; góp vốn bằng nhà ở mà có một bên là tổ chức; cho thuê, cho mượn, cho ở nhờ, ủy quyền quản lý nhà ở thì không bắt buộc phải công chứng, chứng thực hợp đng, trừ trường hợp các bên có nhu cầu.”

Do vậy, hợp đng cho thuê nhà không bắt buộc công chứng, trừ khi các bên có nhu cầu. Thời điểm hợp đng có hiệu lực do các bên thỏa thuận. Nếu không có thỏa thuận, thì thời điểm ký kết hợp đng sẽ là thời điểm hợp đng có hiệu lực.

mau-hop-dong-cho-thue-nha-o-nha-kinh-doanh-nha-chung-cu-moi-nhat.jpg

Người cho thuê nhà phải khai và nộp các loại thuế như thế nào

Người cho thuê nhà có trách nhiệm khai thuế chung cho 2 loại thuế: Thuế Thu nhập cá nhân và thuế Giá trị gia tăng.

Có 2 phương pháp tính thuế: Tính thuế từ cho thuê tài sản và Tính nộp thuế khoán. Hoạt động cho thuê nhà được áp dụng Phương pháp tính thuế từ cho thuê tài sản. Còn Phương pháp tính nộp thuế khoán sẽ được áp dụng cho những trường hợp cho thuê nhà với các mục đích sau:

Cung cấp cơ sở lưu trú ngắn hạn cho khách du lịch, khách vãng lai khác.
Cung cấp cơ sở lưu trú dài hạn cho sinh viên, công nhân và các đối tượng tương tự.
Cung cấp cơ sở lưu trú cùng dịch vụ ăn uống và/hoặc các phương tiện giải trí.

Người cho thuê nhà phải nộp lệ phí môn bài

Tương tự, việc nộp lệ phí môn bài của đối tượng cho thuê nhà sẽ dựa vào một trong hai phương pháp tính thuế như trên:

Cần phải đăng ký tạm trú cho người thuê nhà càng sớm càng tốt

Khi bên thuê là cá nhân và thuê với mục đích để ở, người cho thuê nhà phải thông báo về việc lưu trú của người thuê cho Công an xã, phường, thị trấn tại nơi thuê ngay thời điểm đó, thông qua đăng ký tạm trú.

Để thực hiện đăng ký tạm trú, người cho thuê nhà đề nghị người thuê cung cấp một trong các giấy tờ sau:

Chứng minh nhân dân, hoặc Hộ chiếu còn giá trị sử dụng
Giấy tờ tùy thân hoặc giấy tờ do cơ quan, tổ chức, Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn cấp
Nếu người thuê nhà dưới 14 tuổi thì không phải xuất trình các giấy tờ nêu trên, nhưng phải cung cấp thông tin về nhân thân của người dưới 14 tuổi

Việc đăng ký tạm trú thực hiện trực tiếp tại Công an xã, phường, thị trấn hoặc qua số điện thoại, trang mạng (website)... mà đơn vị trên đã công bố và đưa vào sử dụng. Trường hợp người cho thuê nhà không đăng ký thường trú tại địa phương nơi có nhà cho thuê thì có thể yêu cầu người thuê nhà tự thực hiện việc đăng ký tạm trú.

Việc thông báo lưu trú không có biểu mẫu cụ thể, người đăng ký chỉ cần cung cấp bản sao các giấy tờ kể trên và các thông tin cơ bản như số điện thoại, thời điểm bắt đầu lưu trú và dự kiến rời đi (căn cứ theo hợp đng cho thuê).