Đất đấu giá là các khu đất được UBND cấp có thẩm quyền (thường là cấp huyện trở lên, không phải cấp xã) tổ chức bán đấu giá công khai nhằm lấy ngun vốn thực hiện các dự án công cộng tại địa phương.
Theo quy định hiện hành, khu đất cần đáp ứng được những điều kiện dưới đây:
Việc đấu giá đất do cơ quan có thẩm quyền tổ chức. Trước khi tiến hành đấu giá đất, cơ quan, tổ chức này phải thông báo công khai trên các phương tiện truyền thông về giá đất nền, địa điểm khu đất… Trong quá trình diễn ra đấu giá, người trả mức giá cao nhất là người trúng đấu giá. Khi đó, chủ tịch UBND sẽ ra quyết định trúng đấu giá đất. Sau khi có người trúng đấu giá đất sẽ kéo theo sự thay đổi về người sử dụng khu đất đó và người sử dụng đất này có nghĩa vụ đăng ký biến động đất đai (sang tên sổ đỏ).
Đất đấu giá có ngun gốc, pháp lý rõ ràng nên người mua hoàn toàn có thể yên tâm.
Như đã nói ở trên, đất đấu giá là những khu đất được UBND cấp huyện trở lên tổ chức công khai cho người dân nên loại đất này sở hữu nhiều ưu điểm vượt trội về pháp lý, trình tự thủ tục chuyển nhượng… so với các khu đất thông thường. Cụ thể:
Bên cạnh những ưu điểm kể trên thì đất đấu giá cũng có một số nhược điểm như:
Luật Đất đai năm 2013 quy định, người sử dụng đất trúng đấu giá được quyền chuyển đổi, chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế, cho thuê, thế chấp quyền sử dụng đất và góp vốn bằng quyền sử dụng đất nếu đảm bảo các điều kiện sau:
Đất đấu giá là loại hình bất động sản có tính pháp lý rõ ràng vì người bán đất trong trường hợp này chính là Nhà nước chú không phải chủ đầu tư thông thường hay các nhà đầu tư, người dân. Người mua đất đấu giá cũng dễ dàng vay vốn ngân hàng mà không cần phải thẩm tra ngun gốc hay tính pháp lý của khu đất.
Ngoài ra, theo quy định tại Khoản 5, Điều 9 của Thông tư 24/2014/TT-BTNMT, người trúng đấu giá đất sẽ được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) sau khi hoàn thành việc nộp tiền vào Kho bạc Nhà nước. Hơn nữa, thời gian cấp sổ đỏ cũng nhanh hơn các loại hình bất động sản khác bởi đất có pháp lý đầy đủ, ngun gốc rõ ràng.
Để xin cấp sổ đỏ cho đất đấu giá, người sử dụng đất cần chuẩn bị h sơ đầy đủ với các giấy tờ, tài liệu theo quy định hiện hành như sau:
Bước 1. Nộp h sơ xin cấp sổ đỏ
Sau khi nhận được thông báo trúng đấu giá quyền sử dụng đất, người sử dụng đất sẽ nộp 1 bản h sơ đầy đủ và hợp pháp theo hướng dẫn trên tại UBND cấp huyện nơi quản lý khu vực đất đấu giá.
Bước 2. Xử lý h sơ xin cấp sổ đỏ cho đất đấu giá
Trong vòng 15 ngày kể từ ngày nhận được h sơ hợp lệ, UBND cấp huyện có thẩm quyền sẽ:
Bước 3. Trả kết quả
Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất sẽ thẩm tra h sơ. Với khu đất chưa có bản đ địa chính, văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất sẽ làm trích lục bản đ địa chính hoặc trích đo địa chính thửa đất, trích sao h sơ địa chính và gửi kèm theo h sơ đến Phòng Tài nguyên và Môi trường.
Phòng Tài nguyên và Môi trường sẽ ký giấy chứng nhận quyền sử dụng đất theo ủy quyền và gửi Giấy chứng nhận đã ký cho Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất.
Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất sẽ cập nhật thông tin vào sổ địa chính và gửi Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho chủ thể trúng đấu giá đất.
Theo quy định của pháp luật, việc cấp sổ đỏ cho đất trúng đấu giá là lần cấp Giấy chứng nhận đầu tiên. Khoản 40 Điều 2 Nghị định 01/2017/NĐ-CP nêu rõ thời hạn cấp sổ đỏ cho đất đấu giá như sau:
“Việc đăng ký đất đai và tài sản gắn liền trên đất, cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở cùng tài sản khác gắn liền với đất trong thời hạn không quá 30 ngày.”
Như vậy, thời gian cấp sổ đỏ cho đất đấu giá là không quá 30 ngày.
Đất trúng đấu giá là một trong những trường hợp được cấp sổ đỏ theo quy định của pháp luật hiện hành. Vì thế, các khoản thuế, phí phải nộp khi cấp Giấy chứng nhận cho đất trúng đấu giá cũng tương tự như cấp sổ đỏ lần đầu với những loại đất khác. Theo đó, người sử dụng đất sẽ phải nộp tiền thuế sử dụng đất, lệ phí trước bạ và các khoản thuế, phí có liên quan khác.
Tiền sử dụng đất
Điều 107 Luật Đất đai năm 2013 quy định, các khoản thu tài chính từ đất đai bao gm tiền sử dụng đất khi được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất, công nhận quyền sử dụng mà phải nộp tiền sử dụng đất, cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất.
Bên cạnh đó, tiền sử dụng đất đối với trường hợp trúng đấu giá tại Khoản 1, Điều 2, Nghị định 135/2016/NĐ-CP được quy định như sau:
“Tổ chức kinh tế, hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất thông qua hình thức đấu giá quyền sử dụng đất thì tiền sử dụng đất phải nộp là số tiền trúng đấu giá.”
Lệ phí trước bạ
Khi người sử dụng đất cũng phải nộp lệ phí trước bạ khi đăng ký quyền sở hữu và quyền sử dụng nhà đất trúng đấu giá. Khoản phí này được quy định cụ thể tại Điều 6 Thông tư 124/2011/TT0BTC và Điều 3 Thông tư 34/2013/TT-BTC. Lệ phí trước bạ được tính bằng 0,5% bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành tại thời điểm nộp lệ phí trước bạ.
Các khoản thuế, phí khác
Ngoài phí sử dụng đất và lệ phí trước bạ, người trúng đấu giá quyền sử dụng đất còn phải nộp thêm một số khoản thuế, phí khác như phí đo đạc, phí lập bản đ địa chính, phí thẩm định cấp quyền sử dụng đất. Tùy từng địa phương và tùy thời điểm mà các khoản phí này sẽ có sự chênh lệch nhất định.
Với những ưu điểm về ngun gốc, pháp lý rõ ràng, thủ tục cấp Giấy chứng nhận nhanh gọn, người dân hoàn toàn có thể yên tâm khi mua đất đấu giá. Tuy nhiên, người mua cần tìm hiểu kỹ giá cả thị trường, so sánh giữa các khu vực để tránh đưa ra mức giá quá cao so với giá trị thật của mảnh đất.