Theo Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, tài sản chung vợ chng trong thời kỳ hôn nhân bao gm:
- Tài sản do vợ, chng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh và những thu nhập hợp pháp khác của vợ chng trong thời kỳ hôn nhân.
- Tài sản mà vợ chng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung và những tài sản khác mà vợ chng thỏa thuận là tài sản chung.
Một số quy định về tài sản chung vợ chồng
- Những gì thuộc tài sản chung của vợ chng thì thuộc sở hữu chung hợp nhất. Trường hợp xảy ra tranh chấp tài sản mà vợ hoặc chng không có căn cứ chứng minh tài sản tranh chấp đó thuộc quyền sở hữu riêng thì tài sản đó được xác định là tài sản chung của vợ chng.
- Tài sản chung của vợ chng được dùng để bảo đảm nhu cầu của gia đình, vợ và chng có quyền, nghĩa vụ ngang nhau trong việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung đó.
- Trong thời kỳ hôn nhân, trường hợp vợ hoặc chng cần đầu tư kinh doanh riêng, thực hiện nghĩa vụ dân sự riêng hoặc có lý do chính đáng khác thì 2 người có thể thoả thuận chia tài sản chung. Việc chia tài sản chung này cần phải lập thành văn bản rõ ràng để có căn cứ giải quyết nếu xảy ra tranh chấp.
Các vấn đề liên quan đến nhà đất thuộc tài sản chung của vợ chng thường rất phức tạp và khó giải quyết. Ảnh minh họa: Internet
2. Tài sản chung của vợ chồng là nhà, đất thì sổ đỏ đứng tên ai
Khi nào nhà đất được xác định là tài sản chung của vợ chng
|
3 trường hợp được quy định là tài sản chung của vợ chng |
Đất (Quyền sử dụng đất) |
Nhà (Quyền sở hữu nhà ở) |
|
- Đất có được trong thời kỳ hôn nhân do được thừa kế/tặng cho chung hoặc mua bằng tiền của vợ chng (tiền mua nhà là tài sản chung của vợ chng). |
- Nhà có được trong thời kỳ hôn nhân do được tặng cho/thừa kế chung hoặc mua bằng tiền của vợ chng (tiền mua nhà là tài sản chung của vợ chng). |
|
|
- Đất thuộc tài sản riêng của vợ/chng nhưng cả 2 thỏa thuận đó là tài sản chung. |
- Nhà thuộc tài sản riêng của vợ/chng nhưng cả 2 thỏa thuận đó là tài sản chung. |
|
|
- Đất có được từ hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng của vợ, chng. |
- Nhà có được từ hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng của vợ, chng. |
Tài sản chung của vợ chng là nhà, đất thì sổ đỏ đứng tên ai
Theo Điểm d Khoản 1 Điều 5 Thông tư 23/2014/TT-BTNMT, nếu nhà đất là tài sản chung của vợ chng thì thông tin trên sổ đỏ sẽ ghi rõ họ tên, năm sinh cũng như số giấy tờ nhân thân, địa chỉ thường trú của cả 2 vợ chng theo quy định. Nói cách khác, trang 1 của cuốn sổ đỏ nhà đất sẽ được ghi theo công thức: "Ông" (hoặc "Bà"), sau đó ghi họ tên, năm sinh, tên và số giấy tờ nhân thân (nếu có, ví dụ chứng minh nhân dân số..., chứng minh quân đội số...) và địa chỉ thường trú.
Trường hợp ngoại lệ, nhà đất thuộc tài sản chung nhưng vợ và chng vẫn có thể thỏa thuận về việc chỉ 1 người đại diện đứng tên trên sổ đỏ và có văn bản thỏa thuận đi kèm. Khi đó, dù 1 người đứng tên nhưng về nguyên tắc, nhà đất đó vẫn là tài sản chung được hình thành trong thời kỳ hôn nhân. Đng nghĩa với việc, kể cả khi người vợ/chng giấu "nửa kia" để mua bất động sản và đứng tên riêng thì nhà đất đó vẫn là tài sản chung được xác lập trong thời kỳ hôn nhân.
3. Lưu ý khi giao dịch nhà, đất là tài sản chung vợ chồng
Căn cứ quy định tại Điểm a Khoản 2 Điều 35 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014, nếu nhà đất là tài sản chung của vợ chng thì việc định đoạt (mua bán,tặng cho, chuyển nhượng, thế chấp) đều phải có sự thỏa thuận bằng văn bản của cả vợ và chng (tức là những người đng sở hữu tài sản chung đó). Việc vợ/chng tự ý định đoạt nhà đất mà không có sự đng ý của người kia là trái pháp luật, giao dịch khi đó sẽ không được công nhận và các bên phải hoàn trả lại cho nhau những gì đã cho/nhận. Như vậy, khi phát hiện vợ hoặc chng tự ý chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp nhà đất thuộc tài sản chung thì người còn lại có quyền yêu cầu Tòa án tuyên bố giao dịch vô hiệu (theo Điểm b Điều 13 Nghị định 126/2014/NĐ-CP).
4. Phân chia nhà, đất thuộc tài sản chung của vợ chồng khi ly hôn
Phân chia tài sản chung là đất
|
Loại đất |
Quy định phân chia |
|
Đất nông nghiệp trng cây hàng năm Đất nuôi trng thủy sản |
- Nếu cả 2 bên có nhu cầu và điều kiện trực tiếp sử dụng đất thì chia theo thỏa thuận của 2 bên. Trường hợp không thỏa thuận được thì Tòa phân chia dựa trên hoàn cảnh gia đình, công sức đóng góp... - Nếu chỉ một bên có nhu cầu và điều kiện trực tiếp sử dụng đất thì bên đó được tiếp tục sử dụng, nhưng phải thanh toán cho bên kia phần giá trị quyền sử dụng đất mà họ được hưởng. |
|
Đất nông nghiệp trng cây lâu năm Đất lâm nghiệp để trng rừng Đất ở |
Phân chia dựa trên hoàn cảnh gia đình, công sức đóng góp, lỗi của các bên trong vi phạm quyền, nghĩa vụ của vợ chng,… |
|
Đất khác |
Chia theo quy định của pháp luật về đất đai |
Phân chia tài sản chung là nhà
Nguyên tắc phân chia nhà thuộc tài sản chung của vợ chng khi ly hôn sẽ là chia đôi, tuy nhiên có tính đến các yếu tố như: Hoàn cảnh gia đình, công sức đóng góp của mỗi bên, lỗi của mỗi bên trong việc vi phạm nghĩa vụ vợ/chng. Pháp luật cũng quy định về quyền lưu cư của vợ hoặc chng khi ly hôn tại Điều 63. Theo đó, vợ chng ly hôn vẫn có thể ở chung nhà với thời hạn không quá 06 tháng kể từ ngày quan hệ hôn nhân chấm dứt theo quy định của pháp luật nếu như các bên không có thỏa thuận khác.
Qua bài viết trên đây, chúng ta đã tìm hiểu về các quy định liên quan đến nhà đất thuộc tài sản chung của vợ chng. Hy vọng bạn đọc sẽ có thêm những thông tin hữu ích để xác định và đảm bảo quyền lợi của mình đối với nhà đất đng sở hữu trong thời kỳ hôn nhân.
