Trong những năm gần đây, thị trường BĐS không thiếu tình trạng sốt đất, sốt giá khiến giá nhà tăng gấp nhiều lần chỉ trong vài tháng, tiềm ẩn nguy cơ hình thành bong bóng BĐS. Bên cạnh yếu tố đại dịch COVID-19 khiến ngun cung BĐS, nhà ở và đất nền thiếu hụt, việc giá BĐS tăng bất thường một phần còn xuất phát từ việc “cò đất" và môi giới BĐS liên kết làm giá để trục lợi. Trước thực trạng trên, mới đây Chính phủ đã ban hành Nghị định 16 “Quy định xử phạt hành chính về xây dựng”, trong đó quy định, từ ngày 28/1/2022, hàng loạt hành vi vi phạm của môi giới BĐS sẽ bị xử phạt hành chính.
Cụ thể, tại điều 59 “Vi phạm quy định về kinh doanh dịch vụ BĐS”, phạt 40 – 60 triệu đng đối với một trong các hành vi sau kinh doanh dịch vụ môi giới BĐS độc lập mà không có chứng chỉ hành nghề hoặc chứng chỉ hết thời hạn sử dụng theo quy định; tẩy xóa, sửa chữa chứng chỉ hành nghề môi giới BĐS làm sai lệch nội dung chứng chỉ; cho mượn, cho thuê hoặc thuê, mượn chứng chỉ hành nghề môi giới BĐS để thực hiện các hoạt động liên quan đến môi giới BĐS; tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới BĐS đng thời vừa là nhà môi giới vừa là một bên thực hiện hợp đng trong một giao dịch kinh doanh BĐS.
Theo Nghị định 16, từ ngày 28/1/2022, tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới BĐS đng thời vừa là nhà môi giới vừa là một bên thực hiện hợp đng trong một giao dịch kinh doanh BĐS sẽ bị phạt từ 40 - 60 triệu đng. Phạt 120 - 160 triệu đng đối với một trong các hành vi kinh doanh dịch vụ BĐS mà không thành lập doanh nghiệp theo quy định hoặc không đủ số người có chứng chỉ hành nghề môi giới BĐS theo quy định hoặc chứng chỉ hành nghề hết thời hạn sử dụng theo quy định; Hợp đng kinh doanh dịch vụ BĐS không được lập thành văn bản hoặc không đầy đủ các nội dung chính theo quy định.
Nhiều quy định mới được áp dụng cho ngành nghề môi giới bất động sản trong năm 2022. Ảnh minh họa
Ngoài ra, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ môi giới BĐS, giao dịch BĐS hoặc cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới BĐS độc lập không thực hiện chế độ báo cáo theo quy định; sàn giao dịch BĐS không có quy chế hoạt động hoặc hoạt động sai quy chế được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận hoặc hoạt động không có tên, địa chỉ theo quy định hoặc thay đổi tên, địa chỉ hoạt động nhưng không thông báo đến cơ quan có thẩm quyền theo quy định; Tổ chức, cá nhân kinh doanh dịch vụ môi giới BĐS đng thời vừa là nhà môi giới vừa là một bên thực hiện hợp đng trong một giao dịch kinh doanh BĐS cũng chịu mức phạt tương tự.
Đối với những hành vi vi phạm nêu trên, Chính phủ yêu cầu buộc có chứng chỉ hành nghề theo quy định khi kinh doanh dịch vụ môi giới BĐS độc lập. Buộc nộp lại chứng chỉ hành nghề bị tẩy xóa, sửa chữa cho cơ quan có thẩm quyền đã cấp chứng chỉ hành nghề; Buộc thành lập doanh nghiệp theo quy định khi kinh doanh dịch vụ BĐS hoặc buộc có đủ số người có chứng chỉ hành nghề môi giới BĐS theo quy định. Buộc lập hợp đng hoặc hợp đng kinh doanh dịch vụ BĐS đầy đủ các nội dung chính theo quy định; Buộc thực hiện chế độ báo cáo theo quy định; Buộc trả lại cho bên nộp tiền các loại phí kinh doanh dịch vụ BĐS, cung cấp thông tin về BĐS.
Bên cạnh đó, Điều 60 quy định về “Vi phạm quản lý, ứng dụng, công khai thông tin nhà và thị trường BĐS”, sẽ phạt 60 - 80 triệu đng đối với những hành vi không cung cấp, cung cấp không chính xác, không đầy đủ hoặc không đúng thời hạn kê khai BĐS cho cơ quan quản lý thông tin về nhà ở và thị trường BĐS theo quy định.
Nghị định 16 cũng quy định mức phạt hành chính mới được đưa ra đều tăng gấp hơn 3 lần so với quy định hiện hành trong vi phạm về xây dựng, kinh doanh BĐS. Phạt tiền 800 triệu đến 1 tỷ đng với chủ đầu tư chuyển nhượng toàn bộ hoặc một phần dự án khi đang có tranh chấp về quyền sử dụng đất hoặc bị kê biên để đảm bảo thi hành án. Chủ đầu tư cũng bị phạt tối đa 1 tỷ đng nếu bàn giao nhà, công trình xây dựng cho khách hàng khi chưa hoàn thành đầu tư xây dựng nhà ở, công trình xây dựng và các công trình hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội theo tiến độ ghi trong dự án đã được phê duyệt; dự án chưa nghiệm thu hoặc chưa có văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu của cơ quan có thẩm quyền. Nếu chủ đầu tư huy động vốn; sử dụng vốn hoặc tiền ứng trước của bên mua, thuê mua bất động sản hình thành trong tương lai không đúng mục đích cam kết... chịu mức phạt 800 triệu tới 1 tỷ đng.