Giá bán căn hộ tăng nhanh trong khi giá thuê khó cải thiện khiến hiệu quả đầu tư giảm mạnh, đặc biệt với nhà đầu tư sử dụng đòn bẩy tài chính.
Chị Thu Hiền, tiểu thương tại phường Xuân Hòa, TP HCM, bỏ ra hơn 7 tỷ đồng, trong đó vay ngân hàng khoảng 40%, để mua căn hộ tại phường Tân Hưng với mục tiêu tích sản và khai thác dòng tiền cho thuê. Kỳ vọng tiền thuê có thể bù đắp chi phí vay, chị tăng giá thuê từ 18 triệu đồng lên 20 triệu đồng mỗi tháng, tương đương mức tăng khoảng 12%. Tuy nhiên, tỷ suất cho thuê chỉ quanh 2,9% mỗi năm, thấp hơn gửi tiết kiệm và không đủ "nuôi" khoản lãi vay ngân hàng.
Chị cho biết chủ cũ mua căn hộ này với giá khoảng 4 tỷ đồng. Khi cho thuê 18 triệu đồng mỗi tháng, họ đạt lợi suất 5,4% một năm, gần gấp đôi hiện tại. Cùng một tài sản nhưng theo chị Hiền, người mua sau phải chấp nhận hiệu quả thấp hơn hẳn, vì giá bán tăng quá nhanh còn giá thuê gần như đứng yên.
Câu chuyện của chị Hiền không phải cá biệt. Anh Hoài Kiệt (phường Bảy Hiền, TP HCM) cũng vay gần 4 tỷ đồng để mua căn hộ cao cấp giá 9 tỷ đồng tại phường An Bình, hiện chỉ cho thuê được 22 triệu đồng mỗi tháng. Với mức này, tiền thuê chỉ đủ trang trải một phần chi phí lãi vay, chưa kể phí quản lý, bảo trì và thuế. "Nếu không có nguồn thu khác bù vào, cho thuê căn hộ lúc này gần như không thể tự nuôi được khoản vay", anh nói.
Theo anh Kiệt, dư địa tăng giá thuê rất hạn chế bởi nhóm khách thuê dài hạn có ngân sách cố định. Chỉ cần điều chỉnh tăng vài triệu đồng mỗi tháng là nguy cơ mất khách cao, nhất là khi thị trường xuất hiện ngày càng nhiều căn hộ mới gia nhập nguồn cung cho thuê.
Phân khúc bình dân cũng không sáng sủa hơn. Chị Ngọc Tánh mua căn hộ 3,4 tỷ đồng tại Phạm Văn Đồng (TP HCM), cho thuê với giá 8 triệu đồng mỗi tháng nhưng vẫn chật vật trả lãi ngân hàng gần 25 triệu đồng mỗi tháng. Nhiều dự án mới bán chậm nên chủ đầu tư và nhà đầu tư chuyển sang cho thuê ngắn hạn với mức chỉ 6-7 triệu đồng, khiến thị trường thêm cạnh tranh.
"Tiền thuê không đủ bù lãi vay, chưa kể sau thời gian cho thuê phải tốn thêm chi phí sửa chữa, sơn sửa nội thất", chị nói.

Bất động sản khu Đông TP HCM. (Ảnh: Quỳnh Trần)
Theo các chuyên gia, nghịch lý lớn nhất của thị trường cho thuê hiện nay nằm ở khoảng cách ngày càng lớn giữa giá mua và giá thuê. Ông Trần Hoàng Minh, lãnh đạo một sàn môi giới cho thuê bất động sản tại TP HCM, cho biết vài năm trước một căn hộ giá khoảng 2 tỷ đồng cho thuê 8 triệu đồng mỗi tháng vẫn mang lại lợi suất 4-5% một năm. Nay, giá sang tay tăng lên 3-3,5 tỷ đồng, trong khi giá thuê gần như không tăng tương ứng. "Giá nhà đã đi trước quá xa so với thu nhập của người thuê, khiến lợi suất cho thuê bị bào mòn mạnh", ông nói.
Dữ liệu từ chuyên trang Batdongsan cho thấy tỷ suất lợi nhuận cho thuê chung cư tại TP HCM giảm từ 3,1% trong quý I xuống còn 2,2% trong quý III năm nay. Trước dịch Covid-19, mức này phổ biến 6-8% mỗi năm; đến năm 2023 giảm còn khoảng 4,5% và tiếp tục lùi sát 3,6% trong năm 2024.
Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cũng ghi nhận tỷ suất cho thuê chung cư tại TP HCM và Hà Nội hiện phổ biến dưới 2%, thấp hơn gửi tiết kiệm. Savills đánh giá lợi suất cho thuê căn hộ hiện dao động 2-2,5%, mức thấp nhất trong nhiều năm qua.
Ông Đinh Minh Tuấn, Giám đốc Batdongsan khu vực miền Nam, nhận định tỷ suất cho thuê tại TP HCM đã giảm liên tục bốn năm qua do giá bán tăng nhanh trong khi giá thuê tăng chậm. Bên cạnh đó, việc siết quản lý cho thuê ngắn ngày như Airbnb cũng ảnh hưởng rõ rệt đến dòng tiền của chủ nhà.
"Nếu đầu tư căn hộ với mục đích cho thuê thuần túy, nhà đầu tư sẽ gặp nhiều khó khăn do lợi nhuận không tương xứng với giá trị bỏ ra để sở hữu tài sản", ông nói.
Ông Lê Quốc Kiên, chuyên gia tư vấn tài chính và bất động sản độc lập, cho rằng áp lực lớn nhất hiện nay thuộc về nhóm nhà đầu tư sử dụng đòn bẩy tài chính để đầu tư căn hộ. Khi lãi suất nhích lên, chênh lệch giữa tiền thuê và chi phí lãi vay ngày càng nới rộng, khiến dòng tiền âm kéo dài.
Ông Kiên cho biết, để cải thiện khả năng cho thuê, nhiều chủ nhà lựa chọn đầu tư mạnh vào thiết kế và hoàn thiện nội thất. Tuy nhiên việc đầu tư nội thất có thể giúp cải thiện khả năng cho thuê nhưng khó mang lại hiệu quả tài chính, bởi mức tăng giá thuê không đủ bù chi phí cải tạo trong khi vòng đời nội thất lại tương đối ngắn, ông Kiên đánh giá.
Dù lợi suất cho thuê ở mức thấp, ông Đinh Minh Tuấn cho rằng không nên nhìn kênh căn hộ cho thuê một cách tách rời. Nếu tính cả phần tăng giá, đầu tư căn hộ vẫn có thể mang lại tỷ suất lợi nhuận gộp 12,5-17% mỗi năm, bao gồm lợi suất cho thuê và mức tăng giá bán. Nhờ lợi suất từ sang tay tốt mà nhiều nhà đầu tư thay vì mua căn hộ chỉ để khai thác cho thuê, đã chuyển sang chiến lược nắm giữ tài sản trung hạn, kỳ vọng lợi nhuận chủ yếu đến từ tăng giá thứ cấp khi thị trường sốt nóng
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng lưu ý, với chiến lược mua để sang tay, việc sử dụng đòn bẩy tài chính cần được cân nhắc thận trọng, bởi khi tiền thuê không đủ bù lãi vay, thời gian nắm giữ kéo dài có thể làm xói mòn dòng tiền và khiến lợi nhuận thực tế thấp hơn kỳ vọng.
Theo các chuyên gia, trong ngắn hạn, tỷ suất cho thuê khó cải thiện khi giá nhà vẫn neo cao còn mặt bằng giá thuê bị giới hạn bởi thu nhập người dân. Tuy nhiên, về dài hạn, nếu nguồn cung nhà ở được cải thiện và giá bán ổn định hơn, kênh cho thuê có thể dần lấy lại sức hấp dẫn. Với nhà đầu tư, bài toán quan trọng không chỉ nằm ở tỷ suất cho thuê, mà là cân đối giữa dòng tiền, mức đòn bẩy và kỳ vọng tăng giá tài sản trong toàn bộ chu kỳ đầu tư.
Theo VnExpress